سختی گیر رزینی چیست؟
آب بر اساس میزان یون های کلسیم و منیزیم موجود در آن سخت یا نرم خواهد بود. در صورتی که میزان این یون ها در آب بالا باشد آن را سخت می دانند. بنابراین برای سختی زدایی از آن به سختی گیرهای مختلف از جمله سختی گیر رزینی نیاز خواهد بود. سختی گیرهای رزینی به کمک رزین به کار رفته در ساختمان داخلی خود عمل رسوب زدایی از آب را انجام می دهد.
احیای رزین موجود در سختی گیر رزینی
سختی گیر رزینی ساختمان مشخص و اعضای معین دارد. در این سختی گیرها یک مخزن که حاوی رزین های کاتیونی است وجود دارد. از رزین های کاتیونی برای رسوب زدایی آب بهره می برند. سختی گیر رزینی به واسطه رزین موجود یون سدیم را جایگزین یون های کلسیم و منیزیم موجود در آب خواهد کرد. تکرار این فرایند در سختی گیر نیاز به احیای رزین را موجب می شود. احیای رزین برای بهبود عملکرد این سیستم اهمیت وافری دارد. بنابراین لازم است این فرایند در فواصل زمانی معین انجام گیرد.
مراحل احیای رزین در سختی گیر
سختی گیر رزینی پس از مدتی استفاده مداوم کاهش خواهد یافت، این کاهش موجب افت عملکرد نیز می شود. علت افت عملکرد در سختی گیر، کاهش میزان سدیم موجود در رزین است. برای احیای رزین موجود در سختی گیر رزینی لازم است چهار مرحله مشخص شده را به صورت متوالی و با دقت انجام داد. مراحل احیا به شرح زیر می باشند.
- بک واش ( 10 دقیقه): مهمترین مرحله در احیای رزین مرحله بکواش است. در این مرحله جهت جریان آب به صورت معکوس در مخزن خواهد بود. در این مرحله لازم است مخزن به گونه ای باشد که افزایش حجم 50 درصدی بستر رزین را پذیرا باشد.
- مکش آب و نمک ( 30 دقیقه): غلظت آب و نمک و مدیریت این محلول اثر بسزایی بر عملکرد سختی گیر رزینی دارد. فرایند تبادل یونی در این مرحله انجام می گیرد. محلول آب و نمک مورد استفاده در این مرحله لازم است غلظتی حدود 10 درصد داشته باشد.
- شست و شوی آهسته ( 20 دقیقه): بعد از پایان مرحله مکش آب و نمک می بایست ستون رزین به صورت کامل شسته شود. این شست و شو برای خروج کامل نمک از این مخزن است. سرعت عبور آب در این مرحله درست باید به اندازه سرعت عبور آب در مرحله دوم باشد.
- شست و شوی سریع ( 30 دقیقه): در این مرحله با یک شست و شوی دقیق و سریع تمام مواد و املاح باقیمانده در مخزن و ستون رزین را پاک می کنند.
عوامل موثر بر احیای رزین
انجام عملیات احیای سختی گیر رزینی می بایست در فواصل زمانی معین و با دقت انجام گیرد. فرایند احیا به عوامل مختلف بستگی دارد. در زیر برخی از مهمترین عوامل موثر بر تعیین زمان احیای رزین را ذکر خواهیم کرد.
- میزان سختی کل آب مصرفی
- مقدار آهن موجود در آب مصرفی
- مقدار مصرف آب ( این عامل با زمان احیای رزین رابطه عکس دارد. یعنی هر چقدر میزان مصرف آب بالاتر باشد فواصل زمانی احیا رزین کمتر خواهد شد.)
- حجم رزین
- عمر دستگاه رزین پرولایت سختی گیر ( این عامل با زمان احیای رزین دستگاه رابطه عکس دارد. یعنی هر چقدر عمر دستگاه بیشتر باشد فواصل زمانی احیا رزین کمتر خواهد بود.)
- وجود یا عدم وجود اکسنده در آب ( این عامل با زمان احیای رزین رابطه عکس دارد. یعنی ازدیاد میزان مواد اکسنده موجب کاهش فواصل زمانی احیا رزین خواهد شد.)
- وجود یا عدم وجود مخزن ذخیره آب
زمان مناسب برای احیای سختی گیر رزینی
با توجه به عواملی که در بالا ذکر کردیم برای احیای سختی گیر رزینی لازم است شیر کنترلی را به صورت مداوم بررسی نمود. هرگاه شیر کنترلی فرمان احیای رزین سختی گر را صادر کند، یعنی زمان آن فرا رسیده است. شیرهای کنترلی به کار رفته در سختی گیرهای رزینی را می توان در دو دسته جای داد. این دو دسته شامل شیرهای کنترلی زمانی و شیرهای کنترلی جریانی می باشند.
- شیر کنترلی زمانی: زمان احیای رزین را طبق روز و ساعت های کاری سختی گیر محاسبه کرده و نمایش می دهد.
- شیر کنترلی جریانی: زمان احیای رزین را بر اساس میزان آبی که از سختی گیر عبور می کند محاسبه خواهد کرد.